Schenking benen naald

Begin augustus 2024 ontving ons museum als schenking een benen naald. Dus gemaakt van een stuk bot. Volgens de schenker is deze naald in 1962 gevonden door zijn vader, amateur-archeoloog en ‘stientsjesiker’ bij de al eerder afgegraven terp van Tritzum (buurtschap nabij het dorp Tzum). In de periode 1959-1961 heeft deze afgraving plaatsgevonden onder archeologisch toezicht van professor Waterbolk*. Gebruiksvoorwerpen uit de terpentijd is niet de specialiteit van ons museum. Over het mogelijk gebruik, het soort been en de verdere archeologische achtergrond van deze benen naald zullen we te rade gaan bij het Archeologisch Steunpunt ‘Terp Hogebeintum’. Zie ook foto.

*Professor Waterbolk was van 1954 – 1987 hoogleraar Prehistorie en Germaanse archeologie aan de Rijksuniversiteit Groningen en speelde ook een belangrijke rol in de kwestie Tjerk Vermaning. In ons museum is een aparte vitrine gewijd aan deze kwestie rond de publicatie van het boek ‘Valsheid in gesteente’.

De lange reis van een prehistorische inktvis

De familie De Groot uit Feanwâlden vond enkele jaren geleden een aparte steen met fossielen van de prehistorische voorlopers van onze huidige inktvissen. Deze bijzondere steen met fossielen is in aanwezigheid van de vinders op dinsdag 9 april onthuld en heeft nu een prominente plek gekregen in het IJstijdenmuseum te Buitenpost.

Bij de boerderij van een familielid nabij Jorwerd vond de familie De Groot uit Feanwâlden enkele jaren geleden een aparte steen van een flink formaat. Een poos later de bijpassende andere helft. Deze bijzondere vondst werd als schenking aan het IJstijdenmuseum uit Buitenpost aangeboden.

Uit onderzoek door deskundigen van het museum bleek dat het ging om een kalksteen met ingekapseld fossielen van de prehistorische voorlopers van onze huidige inktvissen. Bijna 460 miljoen jaar geleden werd een kalklaag (met de prehistorische inktvissen) gevormd in een tropische zee ter hoogte van Afrika. Dat gebied heeft zich met enkele millimeters per jaar verplaatst naar de gebieden waar we ze nu als vaste rots vinden, namelijk op het eiland Öland in Zuid-Zweden. Gedeelten ervan zijn als zwerfstenen in de Saale IJstijd in ons land en dus ook in Fryslân terechtgekomen. Het laatste stukje van de reis naar het het IJstijdenmuseum in Buitenpost ging per auto.

Klaas de Haan heeft de in de kalksteen verborgen inktvisfossielen uitgeprepareerd en Peter Hofstee heeft gezorgd voor een deskundige uitleg bij de steen. Dit bijzondere fossiel is in aanwezigheid van de vinders op dinsdag 9 april onthuld en heeft nu een prominente plek gekregen in het IJstijdenmuseum.